ကောက်ရိုးမှရသော အကျိုး
မြန်မာနိုင်ငံ၏ လယ်ကွင်းများသည် စပါးရိတ်သိမ်းပြီးသည်နှင့် ရိုးပြတ်များကျန်ခဲ့သည်။ ရာသီစပါးသည် ဓာတ်မြေဩဇာ သုံးစွဲမှုနည်း၍ ရာသီစပါးထက် ဓာတ်မြေဩဇာ များများစားရသော ရက်စပါး(အထွက်ကောင်းစပါး)၏ ကောက်ရိုးတွင် အာဟာရဓာတ်ပါဝင်မှု ပိုများပြားသည်။
ရိုးပြတ်ကို ထယ်ထိုး၊ မြေမြုပ်၊ မြေဆွေးလုပ်ရာတွင် လယ်ကွင်းထဲရေသွင်း၍ နစ်မြပ်သည်ထက် သင့်တင့်သော မြေအစိုဓာတ်တွင် လေဝင်လေထွက်ကောင်းပြီး အပူဓာတ်မျှမျှသာရသဖြင့် စပါးရိတ်ပြီးက ရိုးပြတ်ကို ထယ်ထိုး မြေမြှပ်သင့်သည်။ ရေသွင်းရေများပုံစံဖြင့် ပြုလုပ်ထားပါက ဆွေးမြေ့မှုကြာပြီး အောက်စီဂျင်ဓာတ် လေရရှိမှုမဖြစ်နိုင်တော့ပါ။
အချို့ဒေသများတွင် တောင်သူလယ်သမားများသည် စပါးရိတ်သိမ်းပြီးသည်နှင့် တစ်ဆောင်းလုံး၊ တစ်နွေလုံး ထယ်ထိုးမမြုပ်ပဲ ပစ်ထားကြသည်။ မိုးရာသီရောက်ပြီး မိုးရွာမှ လယ်ကွက်ထဲရေလှောင်ပြီး ထယ်ရေးဝင်ကြသည်။ ဤသည်ထက် စပါးရိတ်ပြီး ရိုးပြတ်၊ ကောက်ရိုး မြေထဲမြုပ်ခြင်း၊ မိုးနှေင်းထယ်ရေးလည်းရ ကောက်ရိုးမှ မြေဩဇာလဲဖြစ် နှစ်မျိုးအကျိုးရနိုင်ပါသည်။
စပါးတစ်ဧကစိုက်ခင်းတွင် စပါးပင်များ စားသုံးသွားပြီး ကျန်ရစ်ခဲ့သော လျှော့နည်းသည့် ဓာတ်သည် မြေတွင်ကျန်ခဲ့သည်။ စားသုံးသွားသည်တွင် ထည့်လိုက်သော သဘာဝမြေဩဇာနှင့် ဓာတ်မြေဩဇာများမှလည်း ရယူသည်။ ကျန်သောဓာတ်များသည် ကောက်ရိုးတွင် ပါရှိနေသည်။
ကောက်ရိုးတွင်ပါဝင်သော မြေဆီပြုပြင်ပေးသည့်ဓာတ်များမှာ ...
ရေ - ၇၁ ရာခိုင်နှုန်း
နိုက်ထရိုဂျင်(N) - ၀..၂ ရာခိုင်နှုန်း
ဖော့စဖရပ် (P) - ၀.၁ ရာခိုင်နှုန်း
ပိုတက်စီယမ်(K) - ၀.၄ မှ ၀.၈ ရာခိုင်နှုန်း
ကောက်ရိုးတစ်တန်တွင် နိုက်ထရိုဂျင် (၄.၅)ပေါင် (ယူရီးယား ၁၀ ပေါင်နှင့် ညီမျှသည်)။
ဖော့စဖရပ်(၂ . ၂)ပေါင် (တီစူပါ ၅ ပေါင်နှင့် ညီမျှသည်)။
ပိုတက်စီယမ်(၉.၁)ပေါင်(ဖြူရိတ်အောက်ဖ် ပိုတက်ရှ် ၁၅ ပေါင်နှင့် ညီမျှသည်။
စပါးစိုက်ပျိုးသည့်မြေများတွင် ကောက်ရိုးကို နည်းလမ်းတစ်မျိုးမျိုးဖြင့် ပြန်လည်၍ အသုံးပြုခြင်းဖြင့် မြေဆီလွှာတိုးတက်ကောင်းမွန်သည်။ မြေကြီး၏ အစိုဓာတ်ကို ကောက်ရိုးစွမ်းအားဖြင့် ထိန်းသိမ်းထားနိုင်သည်။
စပါး၏ အရိုးအရွက်၊ ပင်စည်တွင် အဏုဇီဝသက်ရှိများ ဖြစ်ပေါ်လျှက်ရှိကြသည်။ ကောက်ရိုးတွင် ဆဲလူးလို့စ်(၃၀)ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်၊ ပြာဓာတ် (၁၅)ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်၊လစ်ကနင် (၉)ရာခိုင်နှုန်းဝန်းကျင်ပါသဖြင့် သဘာဝမြေဩဇာကောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ တစ်ဧက ကောက်ရိုး (၂)တန်ကို နွားစာစဉ်းသကဲ့သို့ စဉ်းပြီး လယ်ကွင်းထဲ ညီညီညာညာဖြန်ချ၊ ထယ်ထိုး၊ ထွန်မွှေပေးရုံဖြင့် မြေဩဇာဖြစ်လာသည်။ အော်ဂဲနစ်မြေဩဇာများဖြစ်သည်။ အဆိုပါအော်ဂဲနစ် မြေဆွေးများကို လယ်ယာမြေထဲရှိ အဏုဇီဝ သက်ရှိများမှ ချေဖျက်ပြီး အပင်စားသုံးမည့် အစာအဟာရများ တိုးပွားစေသည်။ မြေသားကောင်းမည်။ မြေကောင်းအောင် ကြာရှည်ထိန်းနိုင်မည်။ မြေထဲရှိ အပင်ကို ထိခိုက်စေသော မီသိန်းဓာတ်များ ပြင်ပလေထုထဲရောက်ရှိစေသည်။ မြေထဲရှိ အဏုဇီဝသက်ရှိများ တိုးပွားလာမည်။
ယခုအခါ သဘာဝသယံဇာတများကို ကုန်အောင်သုံးခြင်းကို ရှောင်ရှားသော စိုက်ပျိုးရေး၊ ရေရှည်တည်တံ့ကောင်းမွန်သော ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး၊ ရေရှည်တည်တံ့ကောင်းမွန်သော မြေဆီလွှာရှင်သန်မှုတို့ကို အာရှနိုင်ငံများ၊ နိုင်ငံတကာများက ကျင့်သုံးလျှက်ရှိရာ ကောက်ရိုးကို မလိုအပ်ပဲနှင့် မီးမရှို့ပါနှင့်၊ လမ်းဘေးတွင်၊ လယ်ကွင်းထဲတွင် မိုးရွာအစို၊ နေပူအခြောက်မထားပါနှင့်။ စိုက်ပျိုးရေးတွင် ယခုတိုင် မြေကောင်းမှ သီးနှံအထွက်ကောင်းမည် ဖြစ်ပါသည်။
ကိုရဲ (စိုက်ပျိုးရေး)
မြန်မာတောင်သူကြီးများဂျာနယ်