သခွားစိုက်နည်း

➤၁။ မူရင်းဒေသ 

အာရှတိုက်တောင်ပိုင်းတွင် စတင်ပေါက်ရောက်သည်ဟုယူဆပါသည်။

➤၂။ အမျိုးအစား

သခွားတွင် အစိမ်းစားနှင့် အမှည့်စားဟူ၍ နှစ်မျိုးရှိပြီး အစိမ်းစားမျိုးတွင်

(က) ဆင်ချေးတုံး - ဤသခွားမျိုးသည် ပုအိုင့်၍ အမြောင်းမြောင်းထနေသဖြင့် ရွှေဖရုံသီးနှင့်တူ သည်။

(ခ) သခွားကြား - ဤသခွားသည် တစ်တောင်ခန့်ရှည်၍ အဖြူနှင့်အစိမ်းကြားရောင်ရှိသည်။ အလုံး အတုတ်မှာ လက်ကောက်ဝတ်ခန့်မှ လက်မောင်းအထိတုတ်သည်။

(ဂ) ဆတ်တွန့်သခွား - ဤသခွားသည် ကျွတ်သည်။ ဆတ်သည်။ အနည်းငယ်အသားကြမ်း၍ သခွား သီး၏အရောင်မှာ အဖြူဖြစ်၍ ဆင်စွယ်ကဲ့သို့ ကောက်ကွေးနေသည်။

(ဃ) သခွားချဉ် – ဤသခွားသည် အသီးရှည်၍ အရသာချဉ်သည်။၎င်းသည် အအေးဓါတ်ကြိုက်သ ဖြင့်တောင်ပေါ်ဒေသ၌ ပို၍ဖြစ်ထွန်းသည်။

(င) ချဉ်ဖတ်သခွား အသီးအရှည် (၇) စင်တီမီတာတွင် ခူး၍ ချဉ်ဖတ်ထည့်သောမျိုးများ - (Amira) (Tokiwa) ဖြစ်သည်။

သခွားအုပ်စုကို (၃) စုခွဲထားသည်။

(၁) မိုးသခွား - အပူဒါဏ်ခံနိုင်သည်။ ကိုင်းထွက်ရန်လွယ်ကူသည်။ အသီးများသည် ကိုင်းများတွင်သီး သည်၊ ကိုင်းသေးသည်၊ အဆစ်ကြာရှည်သည် ၊ အရွက်ရှည်သည် ၊ အရွက်၏အလျားသည် အနံထက် ပိုရှည်သည်။ အမြစ်ဖွဲ့စည်းပုံသေးသောကြောင့် ရွှေ့ပြောင်းရန်ခက်ခဲသည်။ အသီးသေးသွယ်သည် အရွက်ချောသည်။

(၂) ဆောင်သခွား - အအေးဒါဏ်ခံနိုင်သည်။ ကိုင်းထွက်မှုနည်းသည်။ အသီးများသည် ပင်မပိုင်းမှထွက်သည် ။ ပင်မကိုင်းသည်တုတ်နိုင်သည် ။ ဆစ်ကြားတိုသည် ။ အရွက်များ သည်အနံထက်အလျားပိုရှည်သည်။ ပြောင်းရွှေ့လွယ်ကူသည်။ အသီးများသည် တိုတုတ် သည်။ အရွက်ကြမ်းသည် ။

(၃) စပ်မျိုးများ - အမမျိုးလိုင်းကြားတွင် အဖိုမျိုးလိုင်း (၂) တန်း (၃) တန်း ခြား၍ စိုက်ပျိုးနိုင်၍ စပ်မျိုးများထုတ်လုပ်ခြင်းဖြစ်သည်။

➤အမှည့်စားမျိုးတွင်

(က) ကျောက်သခွားလေး - ဤသခွား၏ပုံသဏ္ဍာန်မှာ လုံးသည်။ မှည့်သောအခါ ဝါထိန်၍နေသည်။

(ခ) ကျောက်သခွားကြီး - ဤသခွားမှာ အရွယ်အစားများစွာကြီးသည်။ နုစဉ်အခါတွင် အစိမ်းရောင် ရှိ၍ခါးသည်။ မှည့်သောအခါ ဝင်းဝါလာသည်။ အခွံ့မှာချောမွတ်မနေဘဲ ၊ အနည်းငယ်ပြုတ်ထနေ သည်။ အသားကြမ်းသည်။

➤၃။ စိုက်ပျိုးသည့်ဒေသ

မလေးရှား ၊ အင်ဒိုနီးရှား ၊ အရှေ့နှင့်အနောက် အာဖရိက ၊ ဖိလစ်ပိုင်းနှင့်အပူပိုင်းသမဒေသ များ ၊မြန်မာပြည်အနှံအပြားစိုက်ပျိုးကြသည်။

➤၄။ ရေ မြေရာသီဥတု

သခွားသည် သဲဆန်သောသဲမြေမှ စနယ်မြေစေးအထိ မြေအမျိုးမျိုးတွင် စိုက်ပျိုးဖြစ်ထွန်း သော်လည်း ၊ နုံးမြေ ၊ သဲနုံးမြေ နှင့်နုံးစနယ်မြေများတွင် ပိုမိုဖြစ်ထွန်းပါသည်။ သခွားစိုက်သောမြေနေ ရာတွင် ရေမဝပ်စေဘဲ ရေစီးရေလာကောင်းသောနေရာများတွင် ပိုမိုဖြစ်ထွန်းပါသည်။ သခွားမျိုးများ သည်မြေချဉ်ငံဓါတ် pH (၅.၅) မှ (၆.၅)အတွင်းပိုမိုဖြစ်ထွန်းပါသည်။

သခွားသည်ပူနွေးသောရာသီတွင် ပိုမိုဖြစ်ထွန်းပြီး ဆီးနှင်ဒါဏ်ကို ခံနိုင်ရည်မရှိပေ။ သခွားပင် များသည် (၁၁)°ဃ တွင် အပင်မပေါက်နိုင်ပေ။ သခွားပင်များသည် အပူချိန် (၁၈)°C မှ (၂၄)°C အတွင်းမှာသာ ပိုမိုဖြစ်ထွန်းပါသည်။ မိုးများပြီးစိုထိုင်းဆများသောနေရာများတွင် စိုက်ပျိုးပါကအပင် များရောဂါကျလွယ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့်နေရောင်ခြည် ကောင်းစွာရရှိပြီး စိုထိုင်းဆနည်းသော် အရပ် တွင်သခွားစိုက်ပျိုးရန်သင့်လျှော်ပါသည်။

➤၅။ မြေပြုပြင်ခြင်း

ထယ်တစ်စပ်ထိုးပေးပြီးနောက် ၊ ထွန်ဖြင့် (၆) စပ်မှ (၈) စပ်အထိ ထွန်မွှေပေးရန်လိုအပ်ပါ သည်။ မိုးရွာလျှင် ရေမဝပ်စေရန် ၊ ရေနှုတ်မြောင်းများလည်း ဖောက်လုပ်ပေးရပါမည်။ ထယ်ရေးကြေ ညက်ရပြီးနောက် စိုက်ဘောင်များ (သို့မဟုတ်) စိုက်ကျင်းများပြုလုပ်စိုက်ပျိုးနိုင်ပါသည်။

➤၆။ မြေဩဇာကျွေးနည်း

နွားချေးမြေဩဇာကို တစ်ဧကလျှင် လှည်း (၁၀)စီး မှ (၁၅)စီးအထိထည့်ပေးပါ။ နွားချေး မြေဩဇာကို စိုက်ဘောင်ပြုလုပ်ရာတွင် မြေကြီးနှင့်ရောစပ်သမအောင်မွှေပေးပါ။ သခွားစိုက်ပျိုးရန်အ တွက် ယူရီးယားဓါတ်မြေဩဖာ (၂၂၄)ပေါင် မှ (၃၃၆)ပေါင် ၊တီစူပါ (၂၂၄)ပေါင်မှ (၃၃၆)ပေါင်ထိ ထည့်ပေးပါ။

➤၇။ စိုက်ပျိုးနည်း

သခွားစိုက်ပျိုးရန် အလျားပေ (၃၀) ၊ အနံ (၃) ပေရှိ စိုက်ဘောင်များပြုလုပ်ပေးရမည်။ ဘောင်ပေါ်တွင် တစ်တန်းနှင့်တစ်တန်း (၁.၅)ပေနှင့် တစ်ပင် (၁.၅)ပေခွာပြီး သခွားစေ့များကို စိုက်ပျိုးရမည်။ စိုက်ကျင်းတစ်ကျင်းလျှင် သခွားစေ့ (၃-၄) စေ့ ထည့်ပေးပြီး အပင်များပေါက်လာ၍ အရွက် (၂) ရွက် ၊ (၃) ရွက်ထွက်လာပါက တစ်ကျင်းလျှင် တစ်ပင်သာချန်ပြီး မှုန်းပေးပါ။ အပင် ကလေးများတက်နိုင်ရန် (၅)ပေ ၊ (၆) ပေ ရှိသော ဝါးခြမ်းများထောင်ပေးရမည်။ သခွားကိုမိုးဦးမေလ နှင့် ဇွန်လ ၊ ဆောင်းတွင်း အောက်တိုဘာလတွင် စိုက်ပျိုးနိုင်သည်။

➤၈။ တစ်ဧကမျိုးစေ့နှုန်း

တစ်ဧကလျှင် သခွားမျိုးစေ့ (၂၀ဝ)ဂရမ် မှ (၃၀ဝ) ဂရမ်အထိ ထည့်သွင်းစိုက်ပျိုးရန်ဖြစ်ပါ သည်။ တစ်ဧကလျှင် အပင်ရေ (၁၉၀ဝဝ) ထက်မနည်း ရှိရပါမည်။

➤၉။ ရေသွင်းနည်း

သခွားကိုမိုးတွင်းတွင် စိုက်ပါကရေသွင်းပေးရန် မလိုသော်လည်း ၊ ဆောင်းစိုက်များအတွက် စိုက်ချိန်တွင်တစ်ကြိမ် နှင့် အစိုဓါတ်အခြေအနေအရ ထပ်မံ၍လိုအပ်ပါက ၊ ရေ (၂) ကြိမ်မှ (၄)ကြိမ် အထိပေးရန်လိုပါသည်။

➤၁၀။ အပင်ပြုစုနည်း

သခွားစိုက်ပြိး (၁၅) ရက်မှ (၂၀)ရကအတွင်း ပေါင်းတစ်ကြိမ်လိုက်ပေးရပါမည်။ သခွားသက်တန်းတလျှောက်တွင် ပေါင်းအခြေအနေအရ ရေ (၂)ကြိမ် ပေါင်းလိုက်ပေးပါမည်။အပင် ကလေးများခါးကြပ်နေပါက အပင်ခြေရင်းကို မြေဆွပေးပြီးနောက် ၊ မြေတောင်မြှောက်ပေးရပေမည်။

➤၁၁။ အသီးဆွတ်ခူးနည်း

သက်လတ် ၊ သက်ကြီး ၊ သက်လျင်မျိုးများတွင်(၄၅) ရက်မှစ၍ လည်းကောင်း၊ သခွားသီးများ စတင်ခူးဆွတ်နိုင်ပါသည်။ ရင့်မှည့်သောသခွားသိးများကို ဆွတ်ခူးရန် အရေးကြီးပါသည်။ နုသော သခွားသီးများကို ဆွတ်ခူးပါက အစိုဓါတ်များ၏။ သခွားသီးမှည့်ပါက အသီးအောက်ခြေရှိ အညှာအက်ကွဲလာပါသည်။

➤၁၂။ အထွက်နှုန်း

သခွားအထွက်နှုန်းသည် ရေ မြေ ရာသီဥတု ၊ အပင်ပြုစုမှုပေါ်မူတည်နေပါသည်။ သခွားတစ် ဧကလျှင် ကီလိုဂရမ် (၄၀ဝဝဝ) မှ (၅၀ဝဝဝ) အထိထွက်နိုင်ပါသည်။

➤၁၃။ မျိုးထုတ်လုပ်နည်း

ရင့်မှည့်၍ ရောဂါကင်းသော သခွားသီးကိုရွေးချယ်ပြီးလျှင် သခွားသီးကို ဓါးဖြင့်ခွဲ၍ အတွင်း မှအစေ့များကို ထုတ်ယူပြီး လေလုံသောဘူးတွင်ထည့်၍ တစ်ညထားရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဤကဲ့သို့ ထားခြင်းဖြင့် အစေ့တွင် ကပ်နေသော အချွဲများအချဉ်ဓါတ်ပေါက်ပြီး ပျက်စီးသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းအစေ့များကို ရေဆေးပြီး နေ(၂) နေလှမ်း၍ လုံခြုံသောဘူးတွင် ထည့်ထားရန်လိုအပ်ပါသည်။

➤၁၄။ သိုလှောင်နည်း

သခွားများကို (ဝ)°C မှ (၁)°C အခန်းတွင်စိုထိုင်းဆ (၉၀)% ပေးထားလျှင် တစ်ပတ်ခန့် သိုလှောင်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

➤၁၅။ သတိပြုရန်အချက်များ

(၁)သခွားပင်များတွင် ကျရောက်တသာကျိုင်းကောင်များကို ထိရေုာက်စွာနှိမ်နှင်းရန်လိုပါသည်။

(၂)သခွားပင်များအား ဒီဒီတီ ၊ ဘီအိပ်စီ ၊ အင်ဒရင်းဆေးများမပက်ဖျန်းသင့်ပေ။ ပက်ဖျန်းပါက အရွက်များလောင်ကျွမ်းပျက်စီးမည်ဖြစ်သည်။

(၃) သခွားသီးများ ရင့်မှည့်မှခူးရန်လိုပါသည်။ နုစဉ်ခူးပါက အခါးဓါတ်များ၏။

စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန

✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦✦